دانیشتنی حەوتوانە 61
◉ناوەندی فەرهەنگی ــ هونەریی جامی◉
شێست و یەکەمین دانیشتنی ناوەندی فەرهەنگی هونەریی جامی بەڕێوە چوو.
تەوەر: ڕۆمانتیسزم و ئەدەبیاتی کوردی
وتاربێژ: دوکتور خالەق جەلیل‌نژاد
کۆڕگێڕ: قاسم تاباک
دانیشتنی ژومارە شێست و یەکی حەوتووانەی ناوەندی فەرهەنگی هونەریی جامی بە بەشداریی ئەندامانی جامی، تاقمێک لە نووسەران و هۆگرانی فەرهەنگ و ئەدەب و ژمارەیەک لە قەڵەم‌بەدەستان، ڕۆژی دووشەممۆ ١٣ی گەلاوێژی ١٤٠٤ی هەتاوی لە نووسینگەی ناوەند بەڕێوە چوو.
☜ ناوەندی فەرهەنگی هونەریی جامی لە دڕێژەی ئێوارەدانیشتنەکانی حەوتووانەی خۆی‌دا، ئەو دانیشتنەی تەرخان کرد بۆ بابەتێکی گرینگ لە ژێر سەردێری “بنەماکانی فکری و کۆمەڵایەتی گوتاری ئەدەبی کورد ” کە لە لایەن دوکتور خالەق جەلیل‌نژاد پێشکەش کرا.
وتاربێژ باسەکەی خۆیی به چەند تەور دابەش کرد.
بەشی یەکەم؛ پەیوەندی نەزەری مابەینی ئەدەبیات و کۆمەڵگا و پێشهات و مێژووی کۆمەڵایەتی. لەو بەشە لە ڕوانگە بیرمەندانی وەک: لوکاچ ، گولدیسمەن، باختین، ژولین فروید، فردریک جیمسون ئەو پەیوندیەی ڕوون کردەوە.
لە بەشی دووەم دا؛ باسی لەوە کرد هیچ ڕێبازیک فکری لە بۆشایی‌دا لە دایک نابێ. هەموو گوتارێکی مەعەریفی لە ڕووی مێتود و ئیپیستمە لە گفت‌وگۆ دەگەڵ دیسکۆرسەکان و پرابلێمەکان مێژوویی و سەردەمی خۆیان‌دا لە دایک دەبن. باسی لەوەش کرد کە ڕۆمانتیسزم وەک ڕێبازیکی فکری – کۆمەڵایەتی لە کانتێکسی تایبەت بە خۆیی لە دایک بووە کە هەمان گوتاری ڕەوشەنگرییە.
لە بەشی سێیەم‌دا؛ زەمینە و بەستێنی فکری کۆمەڵایەتی سیاسی دروست بوونی ڕۆمانتیزمی لە سێ قانغی، شۆڕشی زانستی، ڕەوشەنگەری و گوتاری پاش ڕەوشەنگەری‌دا هێنایە بەر باس و باسی لەوە کرد ڕۆمانتیزم وەک گوتارێکی مەعریفی حەولی ڕەدکردنەوەی ئێلەمانەکانی و لایەنە نەرێنییەکانی شۆڕشی ڕەوشگەری داوە.
لە بەشی چوارم؛ ڕۆمانتیزمی وەک ڕێبازێکی فکری، ئەدەبی باس کرد و ئەو دەستگاە فەلسەفی و کۆمەڵایەتیانەی زەمینە و بەستێنی ئەو ڕێبازەیان سازکردووە وەک فەلسەفەی ئیدئالیسمی ئالمانی، شۆڕشی فەرانسە، شۆڕشی پیشەسازی و ڕووخانی چینی ئەشراف و سەرهەڵدانی بۆرژوازی باس کرد.
بەشی پێنجم؛ باسێ لە زمینە و کانتێکسێ مێژوویی و کۆمەڵایەتی و سیاسێ سه‌رهەڵدانی ئەدەبیاتی نوێ، مۆدێرنیتەی کوردی و ڕۆمانتیزم له کوردستان کرد و ڕەوتی مێژوویی ئەو جەریانەی بە فەکتی مێژوویی ڕوون کردەوە.
لە بەشی شەشەم؛ باسی لە ڕابەران و پێشەنگانی ئەو ڕێبازه کرد کە بریتین لە پیرەمێرد و شیح نووری و گۆران و ….
☜ بەشێکی تری بەرنامەکە بریتی بوو لە “پرسیار و وڵام”. لەم بەشەدا ئامادەبووان پرسیارەکانی خۆیان لە بابەت تەوەری باسەکە خستە ڕوو و وڵامی پێویست لە لایان وتاربێژەوە پێشکەشی ئەو بەڕێزانە کرا
ڕێکەوت: ١٣/ ٥ / ۱۴۰۴
https://t.me/nawendy1